معاویه لعنةالله‌علیه که از سال چهلم هجرت، تمام کشور اسلامی را تحت حکومت خود در آورد، کم کم به این فکر افتاد که پسرش یزید علیه‌العنة را ولیعهد خود قرار دهد و به این منظور، در حیات خود از مردم برای جانشینی وی بیعت گرفت.
اما وجود امام حسن علیه‌السلام مانع بزرگی در این راه بود. معاویه علیه‌العنة به روشنی درمی‌یافت که وجود امام مجتبی علیه‌السلام و پیمان صلح بین ایشان، طرح ولیعهدی یزید لعنةالله‌علیه را با مانع بزرگی رو به رو می‌سازد، زیرا در متن پیمان صلح، تصریح شده بود که معاویه علیه‌العنة تا زنده است حکومت می‌کند و حق تعیین جانشین ندارد، و پس از مرگ وی، خلافت به حسن بن علی علیه‌السلام منتقل میشود. ابن عبد البرّ (دانشمند و رجال نویس نامدار جهان تسنن) می‌نویسد: در این امر در میان دانشمندان اختلاف نیست که حسن بن علی علیه‌السلام خلافت را فقط در مدت حیات معاویه به وی واگذار نمود و شرط کرد که پس از معاویه، خلافت از آنِ او باشد و صلح نامه بر این اساس منعقد شد.
از این رو معاویه علیه‌العنة در صدد برآمد امام حسن علیه‌السلام را به نحوی از میان بردارد. او در این راه به شیوه‌ی ناجوانمردانه متوصل شد و «جَعده» همسر امام مجتبی علیه‌السلام دختر اشعث بن قیس کِندی را تطمیع کرد تا آن حضرت را مسموم سازد. او صدهزار درهم برای جعده فرستاد و به او پیام داد که اگر حسن بن علی را با زهر مسموم ساخته به قتل برساند، او را به همسری فرزندش یزید علیه‌العنة در می‌آورد. جعده گول وعده‌ی معاویه علیه‌العنة را خورد و دست به جنایت بزرگی آلود و همسر گرامی و مهربان خود را مسموم کرده و حضرت در اثر مسمومیت شدید، به شهادت رسید.
دانشمند مشهور اهل سنت، شیخ محمد صبان در این باره می‌نویسید:
عده‌ی زیادی از دانشمندان متقدم و متأخر، عقیده دارند که حسن بن علی به وسیله‌ی زهر مسموم و شهید شده است.
هنگامی که معاویه علیه‌العنة در شام گزارش شهادت امام را دریافت، اظهار شادمانی کرد زیرا بزرگ‌ترین مانع را از سر راه برداشته بود. از آن زمان به بعد بود که معاویه علیه‌العنة زمزمه‌ی ولیعهدی یزید را آشکار کرد.
ابن عبدالبرّ در این باره می‌نویسد:
معاویه در زمان حیات حسن علیه‌السلام قصد بیعت گرفتن برای یزید را داشت و اشاره‌هایی به آن می‌کرد، ولی پس از مرگ حسن علیه‌السلام آن را آشکار کرد و تصمیم جدی برای آن گرفت.
دیده شده از کتاب سیره‌ی پیشوایان، صص 157ـ158.
